Οι Δημόσιοι Διαγωνισμοί προϊόντων/ υπηρεσιών αφορούν σε κρατικές προμήθειες. Είναι οι αγορές που πραγματοποιούν οι διάφοροι φορείς όπως:
- υπηρεσίες του Δημοσίου (Υπουργεία, Νοσοκομεία, ΕΛΑΣ, ΓΕΣ, Πυροσβεστικό σώμα κτλ),
- οι τοπικές αυτοδιοικήσεις (Περιφέρειες, Νομαρχίες, Δήμοι, Κοινότητες) και
- οι ΔΕΚΟ (ΕΥΔΑΠ, ΟΣΕ, ΟΑΣΑ),
Όπως κάθε αγοραστής, έτσι και το Δημόσιο, προκειμένου να καταλήξει στο προϊόν της επιλογής του, πραγματοποιεί μια έρευνα αγοράς. Σε αντίθεση όμως με τους ιδιώτες, το Δημόσιο δεν πηγαίνει από προμηθευτή σε προμηθευτή για να βρει τη συμφερότερη προσφορά, αλλά καλεί τους προμηθευτές, με τη μορφή Δημόσιου Διαγωνισμού, να του υποβάλουν τις προσφορές τους.
Γενικά, οι κρατικές προμήθειες ή προμήθειες του Δημοσίου, ολοκληρώνονται με τη βοήθεια γραπτών συμβάσεων, των "συμβάσεων των προμηθειών του δημοσίου" ή απλά "συμβάσεων του δημοσίου", όπως αποκαλούνται. Αυτές είναι που καθορίζουν το περιεχόμενο και τους όρους μιας συμφωνίας μεταξύ ενός φορέα (που είναι η αναθέτουσα αρχή της σύμβασης) και ιδιωτών/ επιχειρήσεων (των προμηθευτών).
Aπό την 01/01/2014 έχει γίνει υποχρεωτική η διενέργεια δημόσιων διαγωνισμών ηλεκτρονικά, μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας του Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ (ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ). Σε πρώτη φάση αφορά σε συμβάσεις προμηθειών και υπηρεσιών με προϋπολογισμό πάνω από €60.000 (Νόμος 4155/2013).
Νομικό Πλαίσιο Διαγωνισμών Δημοσίου [ΕΣΗΔΗΣ]
Σύμφωνα με το Νόμο 4155/2013, από την 01/01/2014 έχει γίνει υποχρεωτική η διενέργεια Δημόσιους Διαγωνισμών ηλεκτρονικά, μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας του Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ (ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΩΝ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ). Η χρήση του ΕΣΗΔΗΣ είναι επίσης υποχρεωτική για όλους τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, για τις δημόσιες συμβάσεις μελετών και παροχής συναφών υπηρεσιών του ν. 3316/2005 (ΦΕΚ Α΄42) από την 01.07.2015 και όσον αφορά όλους τους φορείς της Κεντρικής Κυβέρνησης για τις δημόσιες συμβάσεις εκτέλεσης έργων, από την 01.12.2015.
Το Εθνικό Σύστημα Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ.) αποτελεί ένα ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα που αναπτύσσεται στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου (Γ.Γ.Ε.) του Υπουργείου Οικονομίας Υποδομών, Ναυτιλίας & Τουρισμού και μέσω αυτού θα πραγματοποιείται ηλεκτρονικά όλη η διαγωνιστική διαδικασία και η παρακολούθηση μίας δημόσιας σύμβασης. Ειδικότερα το σύστημα διαθέτει ήδη λειτουργίες που αφορούν την κατάρτιση και δημοσίευση της διακήρυξης ενός διαγωνισμού, την υποβολή των προσφορών από τους υποψήφιους αναδόχους, την αξιολόγηση και την κατακύρωση της σύμβασης.
Οι βασικές αρχές που διέπουν τους Δημόσιους Διαγωνισμούς και τις κρατικές προμήθειες είναι α) Η αρχή της Δημοσιότητας, β) η αρχή της Διαφάνειας, και γ) η αρχή της ίσης μεταχείρησης.
H αρχή της δημοσιότητας. Κατά την αρχή αυτή, οι αγορές του Δημοσίου πρέπει να γίνονται γνωστές στους ενδιαφερόμενους μέσω του εθνικού τύπου και της Εφημερίδας των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Η αρχή της δημοσιότητας δεν ισχύει για κάποιες κατηγορίες προμηθειών εξαιρετικά χαμηλής αξίας, που ορίζονται ρητά από τον Νόμο.
Η αρχή της διαφάνειας των διαδικασιών. Η όλη διαδικασία της διακήρυξης, επιλογής του προμηθευτή και ανάθεσης μιας σύμβασης του Δημοσίου πρέπει να βασίζεται σε κανόνες, που είναι γνωστοί εκ των προτέρων και ισχύουν συνολικά καθ όλη τη διάρκεια του διαγωνισμού. Επίσης οφείλουν να είναι κατανοητοί και να διακρίνονται για την σαφήνειά τους. Απαγορεύεται ρητά η αλλαγή των όρων του διαγωνισμού μετά την προκήρυξή του. Οι όροι του διαγωνισμού μπορούν να αλλάζουν μόνο κατόπιν της αποδοχής ενστάσεων/προσφυγών των διαγωνιζομένων (αναλυτικότερα βλ. κεφάλαιο 17). Γενικά, η αρχή της διαφάνειας παραβιάζεται όταν, κατά τη διάρκεια ενός διαγωνισμού κάποιος ενδιαφερόμενος που δεν συμμετέχει, προβεί στην ακόλουθη διαπίστωση: "με τους νέους όρους που θέτει ο φορέας θα μπορούσα κι εγώ να λάβω μέρος στο διαγωνισμό".
Η αρχή της ίσης μεταχείρισης. Οι όροι του διαγωνισμού δεν είναι δυνατό να αποκλείουν επιχειρήσεις άλλης χώρας ή κάποια κατηγορία επιχειρήσεων της ίδιας χώρας εισάγοντας πολιτική διακρίσεων. Με τη διασφάλιση διαφανών διαδικασιών που αποφεύγουν τις διακρίσεις, οι ευρωπαϊκές οδηγίες στοχεύουν κυρίως στο να εξασφαλίσουν ότι οι οικονομικοί φορείς απολαμβάνουν πλήρως τις θεμελιώδεις ελευθερίες στο πλαίσιο του ανταγωνισμού για τις δημόσιες συμβάσεις.
Αναλαμβάνουμε πλήρως την υποστήριξη επιχειρήσεων για τη συμμετοχή τους σε Ηλεκτρονικούς Διαγωνισμούς.
Δείτε περισσότερα στο www.dimosioi-diagonismoi.gr
Συχνές Ερωτήσεις για τους Ηλεκτρονικούς Διαγωνισμούς
Τι είναι ο ΕΣΗΔΗΣ?
Τα αρχικά σημαίνουν Εθνικό Σύστημα Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων, και είναι το ηλεκτρονικό σύστημα του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας μέσω του οποίου γίνεται η υποβολή προσφοράς από υποψήφιους προμηθευτές του Δημοσίου
Πως μπορώ να συμμετέχω σε Ηλεκτρονικούς Διαγωνισμούς Δημοσίου?
Προϋπόθεση για τη συμμετοχή επιχειρήσεων σε ηλεκτρονικούς διαγωνισμούς του Δημόσιου τομέα είναι οι χρήστες να κατέχουν Αναγνωρισμένα Ψηφιακά Πιστοποιητικά από Πάροχο Πιστοποίησης διαπιστευμένο για την έκδοσή τους. Μόνο με τον τρόπο αυτό θα έχουν τη δυνατότητα ψηφιακής υπογραφής εγγράφων. Για να αποκτήσει κανείς την παραπάνω δυνατότητα είναι απαραίτητη καταρχήν η προμήθεια της κατάλληλης αξιόπιστης συσκευής (usb token). Σε αυτήν δημιουργούνται και αποθηκεύονται με ασφάλεια τα Αναγνωρισμένα Πιστοποιητικά (qualified certificate). Στη συνέχεια απαιτείται η ορθή εγκατάσταση σε Η/Υ.
Τι σημαίνει ο όρος «ηλεκτρονική υποβολή προσφορών»?
Είναι η διαδικασία υποβολής των προσφορών από τους υποψήφιους προμηθευτές, σύμφωνα με τους όρους της διακήρυξης του διαγωνισμού ηλεκτρονικά.
Τι είναι οι Τεχνικές Προδιαγραφές που απαιτούνται σε όλους τους διαγωνισμούς;
Οι τεχνικές προδιαγραφές θα πρέπει να συντάσσονται σύμφωνα με τα οριζόμενα στη εκάστοτε διακήρυξη και να καθορίζουν τα ελάχιστα αναγκαία χαρακτηριστικά που απαιτούνται, προκειμένου να ανταποκρίνονται στις ανάγκες του φορέα.
Πως γίνεται η εγγραφή στον ΕΣΗΔΗΣ;
Για την εγγραφή ακολουθείται η κατωτέρω διαδικασία: Οι οικονομικοί φορείς, αιτούνται, μέσω της ιστοσελίδας συστήματος (www.promitheus.gov.gr), και από τον σύνδεσμο «Εγγραφείτε ως οικονομικός φορέας», την εγγραφή τους σε αυτό (παρέχοντας τις απαραίτητες πληροφορίες και αποδεχόμενοι τους όρους χρήσης του) ταυτοποιούμενοι ως εξής:
Όσοι από τους ανωτέρω διαθέτουν ελληνικό Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ) ταυτοποιούνται με χρήση των διαπιστευτηρίων (όνομα χρήστη και κωδικό πρόσβασης) που αυτοί κατέχουν από το σύστημα TAXISNet της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων. Εφόσον γίνει η ταυτοποίηση, εγκρίνεται η εγγραφή του χρήστη από το Τμήμα Προγραμματισμού και Στοιχείων της Διεύθυνσης Πολιτικής Προμηθειών της Γενικής Διεύθυνσης Κρατικών Προμηθειών.
Τι πρέπει να προσέξω για την καταχώρηση προσφοράς στον ΕΣΗΔΗΣ?
Συνίσταται να γίνει από μέρους σας προσεκτική ανάγνωση της εκάστοτε διακήρυξης και να δοθεί βαρύτητα σε όλα τα σημεία του διαγωνισμού. Για παράδειγμα είναι αναγκαίο να γνωρίζετε τις αποδεκτές ημερομηνίες μέσα στις οποίες πρέπει να έχουν εκδοθεί τα δικαιολογητικά, ή αν χρειάζεται υπογραφή και σφραγίδα της επιχείρησης στα δικαιολογητικά κτλ.
Τι πρέπει να κάνω σε περίπτωση που υπάρχουν "ασάφειες σε έναν διαγωνισμό?
Για τυχόν σημεία που δεν είναι ξεκάθαρο τι ακριβώς απαιτείται από την Αναθέτουσα Αρχή, προτείνεται άμεση επικοινωνία της επιχείρησης με τον Φορέα Ανάθεσης, για την παροχή διευκρινίσεων. Δεδομένου ότι η διαδικασία των Ηλεκτρονικών Διαγωνισμών Δημοσίου είναι σχετικά νέα για όλα τα εμπλεκόμενα μέρη (ακόμα και για τους ίδιους τους Φορείς Ανάθεσης Διαγωνισμών), χρειάζεται προφορική ή ακόμα καλύτερα γραπτή επικοινωνία με τον εκάστοτε αρμόδιο - συντάκτη της διακήρυξης όσον αφορά στην επίλυση αποριών ή τυχόν διευκρινίσεις για προβλήματα επί της διαδικασίας.
Μετά την υποβολή προφοράς μπορώ να αλλάξω τις τιμές?
Η υποβολή της προσφοράς στο πληροφοριακό σύστημα είναι οριστική και δεν μπορεί να αλλάξει κανένα αναγραφόμενο στοιχείο μετέπειτα.
Μπορεί κάποιος να δει τι τιμές έχω δηλώσει?
Μόνο αφού γίνει η αποσφράγιση των τεχνικών/ οικονομικών προσφορών, θα έχουν όλοι πρόσβαση στο πληροφοριακό σύστημα για έλεγχο των δικαιολογητικών των συμμετεχόντων και για διενέργεια τυχόν ένστασης ή προσφυγής.
Τι προετοιμασία θα χρειαστεί για να συμμετάσχω σε ένα Δημόσιο Ηλεκτρονικό Διαγωνισμό?
Είναι σημαντικό οι ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις που θέλουν να συμμετάσχουν σε διαγωνισμούς του Δημόσιου Τομέα, να προετοιμαστούν έγκαιρα για την απόκτηση ψηφιακής υπογραφής και του σχετικού αναγνωρισμένου πιστοποιητικού, καθώς επίσης και να εκπαιδευτούν σχετικά προκειμένου να εξασφαλίσουν την επιτυχή συμμετοχή τους σε ηλεκτρονικούς διαγωνισμούς.
